|
Εισαγωγικό Σημειώμα
|
|
Ύδρα, 1 Νοεμβρίου 1822
Επιστολή των πρόκριτων Ύδρας προς τον Νικήτα Σταματελόπουλο, απαντητική επιστολής του ίδιου από 27 Οκτωβρίου 1822 (βλ. ΑΚΥ, τ. 8, σ. 580). Οι πρόκριτοι Ύδρας αναφέρονται στην ναυτική εκστρατεία στη Δυτική Στερεά Ελλάδα, ενημερώνουν πως παρέλαβαν 23600 γρόσια για την κίνηση του στόλου, καθώς και το σπαθί του Νικηταρά, το οποίο ο ίδιος είχε αποστείλει εκτιμώντας την αξία του σε 3000 γρόσια. Οι Υδραίοι αρνούνται να το παραλάβουν γιατί το σπαθί αυτό είναι ανεκτίμητο μόνον «ὅταν εἶναι εἰς τὰς χείρας του, εἰς τὴν ζώνην του». Το σπαθί επεστράφη όπως φαίνεται στο παρακάτω σχετικό [138]. Τέλος, γίνεται αναφορά στις πολιτικές εξελίξεις και στην ανάγκη λειτουργίας της κεντρικής Διοίκησης. Η παρούσα επιστολή έχει δημοσιευτεί αποσπασματικά από τον Γενναίο Κολοκοτρώνη στα Υπομνήματα, χωρίς τις παραγράφους με τα σχόλια των Υδραίων για την πολιτική κατάσταση στην επαναστατημένη χώρα. Ακόμη, έχει εκδοθεί και το σχέδιό της που κράτησε στο αρχείο του το κοινό της Ύδρας (βλ. ΑΚΥ, τ. 8, σ. 590-591).
|
|
Κείμενο
|
|
Γενναιώτατε ὑπέρμαχε τῆς Πατρίδος καὶ ἡμῶν ἀδελφέ!
Μὲ τὴν ἐπιστροφὴν τοῦ ἀπεσταλμένου μας Καπετὰν Θεοχάρη Παπαντωνίου ἐλάβομεν τὴν πατριωτικήν σας ἐπιστολὴν τῆς 27 τοῦ παρελθόντος Ὀκτωβρίου. Ἡ αἰτουμένη θαλάσσιος δύναμις ἐξέπλευσε κατὰ τὴν Δυτικὴν Ἑλλάδα. Ὁ ἡμέτερος συναδελφὸς κύριος καπετὰν Ἀνδρέας Δημητρίου Βόκου διὰ τὸ μὴ ἐντελὲς τῆς ὑγιείας του δὲν δύναται νὰ εὑρεθῇ εἰς τὴν θαλάσσιον ταύτην ἀποστολήν. Ἐδιωρίσαμεν ὅμως εἰς αὐτὴν ἄλλον ἀνδρεῖον καὶ φρόνημον ναύαρχον καὶ ἐλπίζομεν αἴσιον τὴν ἔκβασιν μὲ τὴν οὐρανόθεν βοήθειαν. Ἐστείλαμεν εἰς Ἑρμιόνην τὸν καπετὰν Θεοχάρην διὰ νὰ παραλάβη τὰ γρ. 26300, σταλέντα ἐκεῖ παρὰ τῆς Πελοποννησιακῆς Γερουσίας, καὶ δὲν ἀμφιβάλλομεν ποσῶς εἰς τὸν λόγον τοῦ Νικήτα ὅτι ὀγλύγωρα θέλομεν ἀπολαύση καὶ τὸν ἄλλον ἀπεσταλμένον μας καπετὰν Ντέντε Ρήγα μὲ τὰ ἐπίλοιπα τῆς ἐκστρατείας ταύτης ἔξοδα.
Ἕν μόνον πρᾶγμα λυπούμεθα, ἀδελφέ, τουτέστι νὰ εἰδῶμεν τὸ σπαθὶ τοῦ Νικήτα εἰς τὴν Ὕδραν. Τὸ ὅπλον τοῦτο οὐχι τρεῖς χιλιάδες γρόσια ἀξίζει, ἀλλὰ εἶναι ἀνεκτίμητον. Πότε ὅμως; Ὅταν εἶναι εἰς τὰς χείρας σου, εἰς τὴν ζώνην σου, καὶ κατακόπτει τοὺς ἐχθροὺς τῆς Πατρίδος. Οἱ Πελοποννήσιοι οἱ παρευρισκόμενοι εἰς τὴν γενναίαν σου ταύτην προσφορὰν πῶς ὑπέφεραν νὰ ἐξοπλισθῇ εἰς τὴν μεγαλητέραν ἀνάγκην καὶ σφοδροτέραν ἐπαπειλὴν ὁ πρόμαχος αὐτῶν καὶ τὸ προπύργιον τῆς σωτηρίας των;
Ἡμεῖς φίλτατε, καὶ τὴν αἰσχάτην ῥανίδα τῆς περιουσίας μας θυσιάζομεν πρὸ τοῦ νὰ ἐξοπλήσωμεν τὸν ὑπέρμαχον τῆς Ἑλλάδος. Στείλε ὅσον τάχιον νὰ λάβῃς ἤ διορισέ μας πῶς νὰ σοὶ πέμψωμεν τὸ σπαθί σου. Μὴν ἀφήσῃς οὖτε ὥραν νὰ κιμᾶται ἄχριστος ἕνας τοιοῦτος θησαυρός, ὅστις μόνον εἰς τὰς χείρας σου γίνεται χρήσιμος. Διὰ ἔλλειψιν ἀσφαλλούς εὐκαιρίας δὲν σᾶς τὸ στέλλομεν, ἀλλὰ στοχασθῆτε ὅτι τὴν Πατρίδα ἀδικεῖτε καὶ ἡμᾶς αὐτούς, ἐὰν ἀκόμη τὸ ἀφήσητε ἄνεργον εἰς χείρας μας.
Βλέπετε, φίλε, τὴν ἐλεϊνὴν κατάστασιν τῆς Ἑλλάδος. Αὐτὴ ἀπὸ ἄλλο δὲν προέρχεται εἰ μὴ ἀπὸ τὴν ἀδυναμίαν εἰς τὴν ὁποίαν ἀφήνομεν τὴν Διοίκησιν. Πῶς ἠμπορεῖ ὑγιὲς νὰ εἶναι τὸ σῶμα ὅταν πάσχῃ τὸ κεφάλι; Ἡμεῖς ἔχομεν χείρας καὶ πόδας, καὶ ἄλλα μέλη ἀναγκαιότατα εἰς ἡμᾶς, αὐτὰ ὅμως δὲν ἠμποροῦν νὰ μᾶς διοικήσουν, | νὰ μᾶς συμβουλεύσουν. Τὸ πρωτεῖον τοῦτο ὁ Θεὸς τὸ ἐχάρισεν εἰς τὴν κεφαλὴν μόνον, ἐν ᾗ ἑδρεύει ὁ νοῦς. Εἰς τὸ σῶμα τῆς Ἐλλάδος αἱ Γερουσίαι καὶ ὁ Ἀρειος Πάγος καὶ οἱ Ἀρχηγοὶ τῶν ὅπλων εἶναι χεῖρες, πόδες καὶ ἄλλα ἀναγκαιότατα καὶ πολύτιμα μέλη διὰ νὰ ὑπερασπισθοῦν καὶ νὰ κινήσουν τὸ μέγα τοῦτο σῶμα, ἀλλὰ κεφαλὴ αὐτοῦ εἶναι ἡ Ἐθνικὴ Διοίκησις, ἥτις πάσχει μὴ εἰσακουομένη ἀπὸ τὰ λοιπὰ τοῦ σώματος μέλη. Τὸ χέρι, τὸ ποδάρι, δὲν θέλει πράξῃ ἢ νὰ κινηθῃ, ὁ ὁφθαλμὸς δὲ θέλει νὰ κοιτάξῃ ἐκεῖ ὅπου διορίζει ἡ κεφαλή, διὰ νὰ εἰδῶμεν, διὰ νὰ ἀπαντήσωμεν, νὰ προφθάσωμεν τούς κινδύνους. Ἀλλὰ χεῖρες, πόδες, ὁφθαλμοί, [[Γερουσίαι ἤγουν]] θέλουν εἶναι κεφαλή, ἕκαστος θέλει νὰ κάμῃ νόμους, οὐδείς δὲ νὰ ἐκτελέσῃ. Αἱ Γερουσίαι ἤγουν, ὁ Ἄρειος Πάγος, οἱ Ἀρχηγοί, ὅλοι ὁμιλοῦν ὡς νὰ ἦσαν Διοίκησις, οὐδεὶς αὐτῶν ἐκτελεῖ ὡς ὑποτακτικὸν πολιτικὸν σῶμα.
Σεῖς μόνον, γενναιότατε, δυνάμενος κατὰ ξηρὰν νὰ λάβητε κάθε πρωτεῖον, οὐδὲν ἐζητήσατε, ὡς ἡμεῖς δυνάμενοι νὰ λάβωμεν πᾶσαν δύναμιν ἐπὶ τῶν λοιπῶν νήσων τοῦ Αἰγαίου Πελάγους, ἐν ᾧ αὐταὶ ἐζητοῦσαν καὶ ζητοῦν ἀπὸ ἡμᾶς προσταγάς. Πάντοτε κηρύττομεν καὶ ἐκηρύξαμεν εἰς αὐτάς, ὅτι ἡμεῖς οἱ ἴδιοι ὑποτασσόμεθα εἰς τὴν Ἐθνικὴν Διοίκησιν, καὶ εἰς αύτὴν πρέπει νὰ ὑποταχθῇ ὅποιος θέλει νὰ ὑπάρξῃ Ἑλλὰς καὶ νὰ εἶναι μέλος αὐτῆς. Τὸ αὐτὸ λοιπὸν ἆς κάμωσιν αἱ Γερουσίαι, ὁ Ἄρειος Πάγος καὶ οἱ Ἀρχηγοὶ τῶν ὅπλων. Ἆς γνωρίσωμεν ὅλοι, ἆς ἀκούωμεν ὅλοι, καὶ ἆς βάλλωμεν εἰς πράξιν τὰς νουθεσίας τῆς κεφαλῆς. Ἑνὶ λόγω ἆς ἀφήσωμεν τὴν κεφαλὴν νὰ διατάξῃ, ἡμεῖς δὲ ὅλοι ἆς ἐνεργήσωμεν ὁ καθεῖς τὰ εἰς αὐτὸν διορισθέντα καὶ ὀγλύγωρα θέλομεν εἰδῇ τὸ σῶμα τῆς Ἑλλάδος εὔρωστον καὶ ὑγιειέστατον. Ἡμεῖς τοῦτο φροντίζομεν κατὰ θάλασσαν, κατὰ ξηρὰν ὅμως χρέως ἔχουν νὰ τὸ φροντίσουν οἱ κρατοῦντες τὰ ὅπλα. Ἆς προσφέρωσιν αὐτοὶ εἰς τὴν Διοίκησιν τὴν ἔνοπλον δύναμιν τῆς ξηρᾶς, ὡς ἡμεῖς προσεφέραμεν ἐκείνην τῆς θαλάσσης, καὶ τότε θέλομεν εἰδῆ τὴν σωτηρίαν, τὸν θρίαμβον καὶ τὴν εὐτυχίαν τῆς Πατρίδος. Ἔῤῥρωσθε!
Π: Περὶ τῆς ἀνάγκης τοῦ νὰ ἐπιστηρίξωμεν καλὰ τὴν Διοίκησιν γράφομεν ἐκτεταμένα πρός τὸν Γενναιότατον Κύριον Θεόδωρον Κολοκοτρώνην καὶ βλέπετε ἐκ τῆς πρός αὐτὸν ἐπιστολῆς μας πόσα οἰκονομικὰ μέσα ἔχει ἡ Ἑλλὰς διὰ νὰ βαστάξῃ τὸν πόλεμον, χωρίς νὰ καταβαρύνῃ τὸν | λαὸν ἤ νὰ κάμωσι μεγάλας θυσίας οἱ πλούσιοι. Βλέπετε δὲ ὅτι ὅλα αὐτὰ τὰ μέσα εἶναι ἠμελημένα μόνον διὰ τὴν ἔλλειψιν τῆς εὐταξίας, ἥτις μόνον εξήρτηται ἀπὸ τὴν ἐνδυνάμωσιν τῆς Διοικήσεως. Δὲν ἀμφιβάλλομεν ὅτι ἐπειδὴ ἀμφότεροι ἐφάνητε ἐξαρχῆς προμάχοι τοῦ Ἔθνους, οὕτω καὶ τῶρα θέλετε ὑπάγει συμφώνως ἀμφότεροι καὶ θέλετε καταπείση τούς λοιπούς στρατηγούς εἰς τὴν τελεσφόρησιν τοῦ σωτηρίου τούτου ἔργου.
Τὸν ναύαρχόν μας κύριον καπετὰν Ἀνδρέαν Δημητρίου Βόκου ἐὰν ἠθέλαμεν τὸν παρακινήση ἠμποροῦσε νὰ ὑπάγῃ μὲ τὰ πλοῖα διὰ τὴν Δυτικὴν Ἑλλάδα, στοχαζόμεθα ὅμως ὅτι ἠμπορεῖ νὰ μᾶς εἶναι ἀναγκαιότερος ἐὰν κάμῃ ὁ ἐχθρικός στόλος ἄλλην τινὰ ἀπόπειραν. Αὔθις ἔῤῥωσθε.
Ἀπὸ Ὕδρας τῇ πρώτῃ Νοεμβρίου 1822
Οἱ πρόκριτοι τῆς νήσου Ὕδρας
[Τ.Σ.] + ΣΦΡΑΓΙΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΟΣ ΝΙΣΟΥ ΥΔΡΑΣ 1808
[Ἐπιγραφὴ διεύθυνσης:]
Τῷ γενναιοτάτῳ ἀρχηγῷ καὶ τῆς Πατρίδος ὑπερμάχω κυρίῳ, κυρίῳ Νικήτα Σταματελλοπούλῳ
Εἰς Τριπολιτζὰν
[ἐπὶ τοῦ νώτου, πλαγίως, ἄλλο χέρι:]
Πρόκριτοι Ὕδρας
1822
|