|
Εισαγωγικό Σημειώμα
|
|
Λιθάδα, 26 Απριλίου 1822
Επιστολή του Αρείου Πάγου απαντητική σε γράμμα του Νικήτα Σταματελόπουλου, το οποίο δεν έχει εντοπιστεί και στο οποίο φαίνεται ότι εξέφραζε με έμφαση τα φιλικά του αισθήματα προς τον Οδυσσέα Ανδρούτσο, στην παραίτηση του οποίου απέδιδε τη λιποταξία των στρατιωτών τόσο από το σώμα του Οδυσσέα όσο και από το υπό την διοίκηση του σώμα των Πελοποννησίων. Στην επιστολή ο Άρειος Πάγος διατυπώνει σοβαρές κατηγορίες εναντίον του Οδ. Ανδρούτσου (ουσιαστικά στρατιωτική ανεπάρκεια), τις οποίες οι Αρειοπαγίτες εξόρκιζαν τον Νικήτα να «κρατήσει μυστικές». Επικρίνει επίσης τη στάση του Νικήτα Σταματελόπουλου και του επιρρίπτει ευθύνες, επειδή διαλύθηκε το «Μωραΐτικον στράτευμα» και τον διατάσσει να συγκεντρώσει και να εμψυχώσει τους στρατιώτες του.
|
|
Κείμενο
|
|
Ἄρειος Πάγος
Γενναιότατε καπ(ετὰν) Νικήτα Σταματελόπουλε
Ἐλάβομεν τὸ ἀπὸ Βελίτζαν γράμμα σου, ἐν ᾧ εἴδομεν νὰ μᾶς γράφῃς ὅτι καθὼς ἠκούσθη ἡ παραίτησις τοῦ Ὀδυσσέως, τὸ στράτευμα ὅλον ἐσκορπίσθη τόσον τὸ ἐδικόν του ὅσον καὶ τὸ Μωραΐτικον. Αὐτὸ τὸ γράμμα σου μᾶς ἐκίνησεν εἰς θαυμασμόν· πλὴν πάλιν συνήλθομεν συλλογισθέντες, ὅτι οἱ γενναῖοι ἄνδρες εἶναι φυσικὰ ἁπλοϊκοὶ καὶ εὐεξαπάτητοι, καὶ ἀφ’ οὗ συνναρπασθῶσιν ἢ ἀπατηθῶσι μίαν φοράν, ἐπιμένουσι διὰ παντὸς εἰς τὴν αὐτὴν ἀπάτην, ἐὰν δὲν προλάβῃ μία φιλικὴ συμβουλὴ νὰ τὴν ἀναιρέσῃ. Διὰ τοῦτο ἐκρίναμεν εὔλογον νὰ ἀποκριθῶμεν, καὶ νὰ σὲ συμβουλεύσωμεν πατρικῶς τὰ συμφέροντα, ὄντες βέβαιοι ὅτι γράφομεν εἰς ἄνδρα γενναῖον καὶ τιμιώτατον, καὶ ὅτι θέλει κρατήσει μυστικὰ τὰ ὅσα τοῦ γράφομεν.
Κύριε! ἡ παραίτησις τοῦ Ὀδυσσέως προῆλθεν ἀπὸ λόγου του. Ὁ ἴδιος μᾶς ἔγραψεν ὅτι παραιτεῖται, διότι θέλει νὰ τραβιχθῇ εἰς τὸ σπῆτι του, καὶ νὰ διορίσωμεν ἄλλον εἰς τὴν ὁδηγίαν τοῦ στρατεύματος. Τὸ στράτευμα δὲν εἶναι ἐδικὸν του, ἀλλὰ εἶναι τοῦ Γένους. Δὲν ἐσκορπίσθη διὰ τὴν παραίτησίν του, ἀλλὰ διὰ τὴν συμφορὰν ὁποῦ τοῦ ἠκολούθησεν εἰς τὴν Ἁγίαν Μαρίναν. Μάλιστα τὸ στράτευμα εἶναι ἀγανακτησμένον ἐναντίον του καὶ ἀποδίδει τὴν αἰτίαν τῆς συμφορᾶς ἐκείνης εἰς τὴν ἄτολμον στρατηγίαν του, καθώς ἐκ συμφώνου καὶ τὸ Μωραΐτικον στράτευμα. Ἡ προαίρεσις τοῦ Ὀδυσσέως ἴσως εἶναι καλὴ καὶ ἐπιθυμεῖ νὰ ὠφελήσῃ τὸ Γένος του, ἀλλ’ ἡ κακὴ τύχη τὸν κατατρἐχει καὶ ἐναντιεῖται είς τὰ στρατηγήματὰ του. Τὸ δέ ἐλάττωμά του εἶναι, ὁποῦ χάνει τὴν εὐκαιρίαν τῶν πράξεων καὶ τὴν ἀκμὴν τοῦ καιροῦ εἰς τὸ νὰ κομπασάρῃ ἀτελεύτητα, νὰ μὴν ἐπιχειρῇ εἰς τίποτε καὶ ὕστερον μετανοεῖ ἀνωφέλευτα. Ἴσως αὐτὴ ἡ συνείδησις τέλος πάντων τὸν ἔτυψε καὶ διὰ τοῦτο ἀπεφάσισε νὰ παραιτηθῇ καὶ ἀπὸ τὸ ἀξίωμὰ του καὶ ἀπὸ τὸν πόλεμον, γνωρίζοντας τὸ ἐλάττωμὰ του, διὰ τὸ ὁποῖον ἐστάθησαν πάντοτε ὄχι μόνον ἀνωφελῆ ἀλλὰ καὶ ὀλέθρια τὰ στρατηγήματά του, εἰς Λιβαδήαν, εἰς Θήβας, εἰς Ἀθήνας, εἰς Εὔριπον καὶ τώρα κακῇ τύχῃ ἐναντίον τοῦ Ζητουνίου. Ὅθεν ἡ παραίτησίς του (ἐὰν δὲν ᾖναι καθ’ ὑπόκρισιν) θέλει γένῃ ὠφελιμωτάτη καὶ εἰς αὐτὸν τὸν ἴδιον καὶ εἰς τὸ Ἑλληνικὸν Γένος.
Λοιπὸν ἀδελφὲ γενναιότατε σὲ συμβουλεύομεν νὰ ἀγαπᾷς μὲν τὸν Ὀδυσσέα, περισσότερον ὅμως νὰ ἀγαπᾷς τὸ συμφέρον τοῦ Γένους καὶ τῆς Πατρίδος κάι νὰ ἔχῃς πάντοτε πρὸ ὀφθαλμῶν τοῦτο τὸ ἀπαραίτητον ἱερώτατον χρέος σου. Ἡμεῖς σὲ βλέπομεν τόσον ἐνθουσιασμένον εἰς τὴν φιλίαν τοῦ Ὀδυσσέως ὁποῦ ἀλησμόνησες πῶς εἶσαι στρατηγὸς τῶν πελοποννησιακῶν στρατευμάτων, καὶ γράφεις ὅτι ἐσκορπίσθη καὶ τὸ Μωραΐτικον στράτευμα ἐκ τῆς παραιτήσεως τοῦ Ὀδυσσέως· ὡσὰν νὰ ἦτον αὐτὸς ὁ στρατηγὸς του καὶ ἡ γενναιότης σου ὁ σημαιοφόρος. Ἡ φιλία τοῦ γενναίου καὶ φιλογενοῦς ἀνδρὸς πρέπει νὰ ἔχῃ τὰ ὅριά της. Ἡ γενναιότης σου ἀφ’ οὗ τιμᾶς τὴν φιλίαν τοῦ Ὀδυσσέως, πρέπει νὰ ἀναλάβῃς τὰ γενναῖα φρονήματὰ σου, νὰ φροντίσῃς εἰς τὸ νὰ φυλάξῃς τὴν καλὴν ὑπόληψίν σου, καὶ τὸν ἔπαινον τῶν παρελθόντων κατορθωμάτων σου. | Συλλογίσου ὅτι ἦλθες τόσην μακρὰν ὁδὸν καὶ δοκιμάζεις τόσας ταλαιπωρίας, ὄχι διὰ νὰ φιλιωθῇς μέ τὸν Ὀδυσσέα, ἀλλὰ διὰ νὰ κατατροπώσῃς τούς ἐχθροὺς εἰς τοῦτον τὸν ἱερὸν ἀγῶνα ὁποῦ ἐπιχειρίσθημεν καὶ νὰ δοξασθῇς μέ λαμπράς νίκας καὶ εἰς τὴν Ἀνατολικὴν Ἑλλάδα, καθώς καὶ είς τὴν Πελοπόννησον. Αὐτὰ ὁποῦ σὲ γράφομεν, δὲν σὲ τὰ γράφομεν ἡμεῖς, ἀλλὰ ἡ Πατρίς καὶ τὸ Γένος· καὶ ὡς φιλόπατρις καὶ φιλογενὴς ὁπού εἶσαι, πρέπει νὰ τὰ ἀκούσῃς μέ σέβας καὶ νὰ τὰ ἐνεργήσῃς μέ ζῆλον. Ὅθεν ἀδελφέ, πάσχισαι νὰ συννάξῃς καὶ νὰ ἐμψυχώσῃς τὸ διασκορπισμένον στράτευμα. Τοῦτο εἶναι χρέος ἀξίου στρατηγοῦ. Εἰσακούσθητι, ἑνώθητι μὲ τούς ἄλλους στρατηγοὺς καὶ ὁ Θεὸς θέλει εὐοδώσει τὰ κινήματά σας, καὶ θέλει μᾶς βοηθήσει διὰ νὰ ἐξαλείψομεν τὴν ἐκ τῆς ἤττης ἀδοξίαν ὁποῦ ἐδοκιμάσαμεν. Ὑγίαινε.
Ἐκ Λιθάδος 26: Ἀπριλλίου: 1822
[Τ. Σ.] ΑΡΕΙΟΣ ΠΑΓΟΣ π. ετος 1821.
Οἱ Ἀρεοπαγῖται
+ Ὁ Ταλαντίου Νεόφυτος
Ἄνθιμος Γαζῆς
Ἰωάννης Εἰρηναῖος
Παναγιώτης Κονδύλης
|