|
Εισαγωγικό Σημειώμα
|
|
Κυρίτζοβα (σημ. Κορφές, επ. Καλαβρύτων), 29 Ιουλίου 1827
Επιστολή του Γενικού Αρχηγού Θεόδωρου Κολοκοτρώνη προς τον Αρχιστράτηγο Richard Church, με την οποία διαμαρτύρεται γιατί δεν έχουν αποσταλεί πολεμοφόδια. Αναφέρεται στις κινήσεις των εχθρικών δυνάμεων προς την Πάτρα, που εμποδίστηκαν από τους Έλληνες και ενημερώνει πως οι «υποταγμένοι», δηλαδή οι προσκυνημένοι, αποφάσισαν να ενωθούν με τους Έλληνες (βλ. σχετικά [968], [971]). Αναφέρεται στην επιχείρηση του Ιμπραήμ πασά εναντίον της Σπάρτης [: Μάνης] και από εκεί την προσπάθειά του να μεταβεί στην Τριπολιτσά, που εμποδίστηκε από τις δυνάμεις του Νικ. Σταματελόπουλου και Γενναίου Κολοκοτρώνη (πρόκειται για τη μάχη στη Φρουτζάλα (σημ. Θουρία), βλ. Ακαδημία Αθηνών, Ημερολόγιο, σ. 606-607). Ο Νικηταράς παρέμεινε στη Μεσσηνία, ενώ ο Γενναίος Κολοκοτρώνης μετέβη στην Κυρίτζοβα, αφήνοντας ικανές δυνάμεις στα Δερβένια Λεονταρίου και γύρω από την Τριπολιτσά. Δηλώνει ονομαστικά τους προσκυνημένους καπεταναίους που «ἑνώθηκαν» με τα στρατεύματα των Ελλήνων: ο Νενέκος, ο Χαρμπίλας και ο [Σταμάτης] Μποτιώτης (το υποσχετικό του Μποτιώτη και σχόλιά μας βλ. στο σχετικό [974]). Στη συνέχεια αναφέρεται στους σχεδιασμούς του να συγκροτηθεί σταθερό στρατόπεδο πολιορκίας στις πόλεις της Πάτρας και της Βοστίτσας (σημ. Αίγιου). Κάνει μνεία του γράμματος του Μπεκίρ αγά της Πάτρας, που είχαν κατασχέσει στο Κατάκωλο (βλ. σχετικό [969]). Ο Κολοκοτρώνης ακόμη ζητά να αποσταλούν ενισχύσεις με στερεοελλαδίτικα στρατεύματα υπό τον Χρήστο Φωτομάρα, ενημερώνει πως ήδη έχουν συγκεντρωθεί 8000 στρατιώτες και ζητά να αποσταλούν τρόφιμα. Μαζί με το παρόν επισυνάπτει αντίγραφο αναφοράς του Δημήτριου Πλαπούτα για την επιστροφή των «προσκυνημένων» (βλ. σχετικά [968], [975]) και ζητά να αποσταλεί η παρούσα προς ανάγνωση στην ολομέλεια της Βουλής. Στο αρχείο σώζεται αντίγραφο της επιστολής με την οποία προωθήθηκε η αναφορά του Θ. Κολοκοτρώνη στην Αντικυβερνητική Επιτροπή (βλ. σχετικό [980]). Το παρόν αντίγραφο παρήχθη από τη γραμματεία του αρχιστρατηγείου, από τον Γεώργιο Λη (George Lee).
|
|
Κείμενο
|
|
Αριθ. 851
Πρὸς τὸν ἀρχιστράτηγον καὶ διευθυντὴν ἁπασῶν τῶν κατὰ ξηρὰν ἑλληνικῶν δυνάμεων
Ἐξοχώτατε
ἔλαβον τὴν ἀπὸ 23 λήγοντος διαταγὴν καὶ μὲ λύπην μου ἀνέγνων τὰ ἐν αὐτῇ. Οὔτε ἡ πρώτη ἀποστολὴ τῶν πολεμοφοδίων εἰσέτι ἔφθασεν οὔτε ἡ δευτέρα τὴν ὁποίαν μὲ εἰδοποιεῖτε, καὶ ὡς ἐκ τούτου ὑποφέρομεν τὴν μεγαλειτέραν ἔλλειψιν. Καθὼς προαναφέραμεν ἤθελεν εἶσθαι ιδη κινημένα τὰ στρατεύματὰ μας πρὸς τὰς Πάτρας ἀλλ’ ἐμποδίσθησαν ὡς ἀναφέρεται ὁ στρατηγὸς Πλαπούτας, διότι οἱ ὑποτεταγμένοι βλέποντες αὐτὰ πλησιάσαντα εἰς τὰ μέρη των ἀπεφάσισαν σταθερῶς νὰ ἑνωθῶσι μὲ αὐτά, καὶ ἔκαμαν ἀρχὴν νὰ μεταφέρωσιν ἀπὸ Πάτρας τὰς φαμελίας των καὶ τὰ πράγματὰ των πρὸς ταῦτα τὰ μέρη. Ὁ Ἰμπραήμης δοκιμάσας νὰ κτυπήσῃ τὴν Σπάρτην καὶ νὰ διαβιβῇ [sic] τὴν Τριπολιτζὰν καὶ ἀποκρουσθείς γενναίως ἀπὸ τὰ ὑπὸ τὴν ὁδηγίαν τοῦ Νικηταρᾶ καὶ Γενναίου στρατεύματα, ἐπέστρεψεν εἰς τὰ μεσσηνιακὰ φρούρια, διὸ κατὰ τὴν 27 τοῦ λήγοντος ἔφθασεν ἐνταῦθα ἀπὸ Μεσσηνίαν ὁ Γενναῖος μὲ μέρος τῶν ὑπὸ τὴν ὁδηγίαν του καὶ Καρυτινῶν στρατευμάτων περίπου τῶν δύο χιλιάδων, ἀφήσας τὰ ἱκανὰ καὶ εἰς τὴν θέσιν τῶν Δερβενίων καὶ εἰς τὰς περὶ τὴν Τριπολιτζὰν φυλακὰς καὶ ἡ | παρουσία του συντέλεσε οὐκ ὀλίγον εἰς τὴν ἐπανάστασιν τῶν ὑποτεταγμένων διὰ προσωπικὰς σχέσεις του μετὰ τοῦ Νενέκου και λοιπῶν. Ὁ δὲ Νικηταρὰς ἔμεινε προς εκείνα τὰ μέρη, ἀλλὰ δοκιμάζει καὶ αὐτοῦ ὄχι κατωτέραν τῆς ἐδικῆς μου στενοχώριαν ἀπὸ τὴν ἔλλειψιν τῶν τροφῶν καὶ πολεμοφοδίων ἐνῷ μἀλιστα πρὸς ἐκεῖνα τὰ μέρη σπαρτὰ δέν ἦσαν παντάπασιν, ἀπὸ τὰ πολλὰ ὀλίγα ὁποῦ πρὸς ταῦτα τὰ μέρη ἦσαν, οἰκονομήθησαν τὰ ἐδικὰ μας ἕως τώρα καὶ ἤδη πολεμοῦνται μεγάλως ἀπὸ τὴν ἔλλειψιν τῶν τροφῶν ὅθεν εἶναι ίδη τῶν ἀναγκαιοτάτων νὰ σταλῇ καὶ διὰ τὸ ἐδικόν μας, ἐξαιρέτως δὲ διὰ τὸ τοῦ Νικήτα στρατόπεδον μία ἱκανὴ ποσότης ἐξ αὐτῶν, καὶ κατὰ τοῦτο λάβετε μέτρα σπουδαῖα ἡ ἐξοχότης σας. Οἱ ἄχρι τοῦδε ἑνωθέντες μὲ τὰ στρατεύματὰ μας καπεταναῖοι εἶναι ὁ Νενέκος, Χαλμπίλας, Μποτιώτης καὶ ἄλλοι, ἐπῆρα δὲ καὶ τὰ ὁποῖα εἶχον τουρκικὰ ἔγγραφα (ῥάϊα), ἅμα δὲ ἑνωθῶσι καὶ οἱ λοιποὶ σήμερον ἕως αὔριον κινούμεθα ὅλοι κατὰ τῶν ἐν τῇ πόλει τῶν Πατρῶν καὶ Βοτσίτζης ἐχθρῶν καὶ ἐλπίζομεν νὰ τοὺς βλάψωμεν καὶ νὰ ὑποχρεώσωμεν τοὺς ἐν τῇ Λιοδώρᾳ νὰ μεταβῶσιν εἰς Πάτρας. Τούτου ἐπιτυγχάνοντος ἢ μή, θέλει λάβωμεν μέτρα περὶ τῆς σταθερᾶς πολιορκίας καὶ τῆς συστάσεως ἱκανοῦ στρατοπέδου κατὰ τὰ μεσσηνιακὰ φρούρια καὶ θέλει εἰδοποιήσωμεν αὐτὰ εἰς τὴν ἐξοχότητὰ σας. Πληροφορούμεθα ὅτι ὁ ἐχθρὸς μαθών τὴν συρροὴν τῶν στρατιωτῶν εἰς ταῦτα τὰ μέρη στέλει διὰ τοῦ Πύργου καὶ Γαστούνης ἱκανὴν βοήθειαν, ἥτις κατὰ τὴν 25 διἐβη τὸν Πύργον καὶ ἄν εἶναι πλησίον θέλει φέρει ὄχι ὀλίγον ἐμπόδιον εἰς τὰ κινήματὰ μας, ἐπαναλαμβάνω διὰ τοῦτο τὴν ἀνάγκην τῶν τροφῶν καὶ προσθέτω καὶ ἀναγκαιοτάτην τὴν εἰσβολὴ εἰς τὸν Κορινθιακὸν κόλπον τῆς πολεμικῆς ναυτικῆς μοίρας. Πόσον δὲ ἀποκαθίσταται ἀναγκαία ἡ ταχεῖα ἀποστολὴ αὐτῆς ἀπὸ τὸ ἐγκλειόμενον ἀντίγραφον γράμματος πρὸς τὸν Ἰμβραήμην τοῦ Μπεκήραγα τῆς Πάτρας πληροφορῆσθε, ἐξ οὗ θέλετε | ἰδεῖ ὅλο τὸ σχέδιον τοῦ ἐχθροῦ, τὸ ὁποῖον ὁλοέν πραγματοποιεῖ. Εἰδοποιήσατε τὴν ἀνάγκην ταύτην τοῦ κ. στολάρχου διὰ νὰ ἐνεργηθῇ τοῦτο ὅσον τᾶχος, διότι καὶ βλάβην θέλει φέρει εἰς τὰ ὀλίγα ἐχθρικὰ πλοῖα μεγάλην, καὶ τοὺς λαοὺς ὅλους θέλει ἐμψυχώσει τὰ μέγιστα. Τὴν πρόοδον τῶν στρατευμάτων μας ταύτην τὴν φορὰν δέν πρέπει νὰ χρεωστοῦμεν εἰμὴ εἰς τὴν εὐγενὴ ἄμιλλαν καὶ ἐνθουσιασμὸν τῶν Ἑλλήνων οἵτινες ἀγανακτισμένοι κατὰ τῆς ὑποταγῆς ἔγιναν ἀνώτεροι τῆς ἐλλείψεως τῶν ἀναγκαίων τοῦ πολέμου καὶ τρέχουν πρόθυμοι ὑπέρ τῆς ἐλευθερίας λυπούμενοι διότι ἡ ἔλλειψις αὐτῶν τοὺς ἐμποδίζει ἀπὸ μεγαλύτερα πράγματα.
Ἐλπίζω μὲ ἀκόλουθὸν μου νὰ σᾶς χαροποιήσω με πρόοδος τῶν ὅπλων μας καὶ μένω μὲ σέβας, ἕτοιμος νὰ σᾶς ἀναφέρω τὰ μετὰ ταῦτα καὶ μὲ τὴν ἐπιθυμίαν τοῦ νὰ λάβω διαταγὰς σας. Ἀπὸ ὅσους διωρίσατε νὰ ἔλθουν ὑπὸ τὴν ὁδηγίαν μου στεραιοελλαδίτας δέν ἦλθεν ἔπειτα κανείς καὶ εἶμαι γνώμης νὰ διατάξητε τὸν Β. Χρῆστον Φωτομάραν νὰ ἔλθῃ μὲ τριακοσίους. Ἤθελα σᾶς εἰπῶ νὰ διατάξητε τὸν στρατηγὸν Τζαβέλαν, ἄν δέν ἐγνώριζα ὅτι ἀναγκαιοῖ νὰ παρευρίσκεται μαζὶ σας. Στρατεύματα ἐδῶ συνέσπευσαν ἀρκετὰ ὥστε τὸ στρατόπεδὸν μας συγκροτεῖται ἀπὸ ὀκτώ περίπου χιλιάδας πραγματικῶν στρατιωτῶν καὶ ἄν μᾶς προφθάσετε τροφὰς θέλει συγκροτηθεῖ ἀπὸ περισσοτέρους καὶ ἡ πολιορκία τῶν Πατρῶν θέλει βλάψει μεγάλως τοὺς ἐχθρούς. Ὅθεν λάβετε μέτρα νὰ μᾶς προφθάσετε τροφάς, ἄν ἀποφασίστε νὰ μᾶς στείλετε διατάξατε νὰ σταλῶσι διὰ τῆς Κορίνθου ἀπὸ τὸ μέρος τῆς θαλάσσης διὰ νὰ μὴν πάθωμεν διάλυσιν εἰς τοιαύτην κρισιμοτάτην περίστασιν. Βιάσατε προσέτι νὰ μᾶς στείλωσι τὰ διορισθέντα φυσέκια καὶ ἄλλα ἀκόμη, διότι τὰ πελοποννησιακὰ στρατεύματα εἶναι ὅλα ἀνεφοδίαστα. |
Τὸ παρὸν μεζῆλι να ἔλθῃ ἀμέσως ὀπίσω. Νὰ διατάξητε πρὸς τούτοις νὰ μᾶς ἔλθουν καὶ ἄλλα δύο μεζήλια διότι μᾶς χρησιμεύουν
Μένω ευσεβάστως
Τὴν 29 Ἰουλίου 1827
Κυρίτζοβα
Ὁ Γεν. Ἀρχηγὸς τῶν Πελοποννησιακῶν στρατευμάτων
Θ. Κολοκοτρώνης
Υ.Γ. Σᾶς περικλείω ἀντίγραφον ἀναφορᾶς τοῦ στρατηγοῦ Δ. Πλαπούτα ἀπὸ τὴν ὁποίαν βλέπετε τὰ περὶ τῶν ἐχθρῶν καὶ τὴν ἀπόφασιν τῶν ἡμετέρων διὰ νὰ ἀποσυρθῶσι, σᾶς παρακαλῶ διὰ τοῦτο θερμῶς λάβετε μέτρα νὰ μᾶς προφθάσητε τροφὰς καὶ πολεμοφόδια ὅσον τάχιστα διότι ἐπαπειλεῖται διάλυσις.
Ὁ ἴδιος Γεν. Ἀρχηγός
Θ. Κ.
Παρακαλῶ νὰ δοθῇ ἀντίγραφον τῆς παρούσης μου πρὸς τὴν Βουλὴν διὰ νὰ πληροφορηθῇ τὰ καθ’ ἡμᾶς.
Ὁ ἴδιος
Ἴσον ἀπαράλλακτον τῷ πρωτοτύπῳ
ὁ Ἀρχιγραμματεὺς τοῦ Ἀρχιστρατηγείου
Γεώργιος Λῆ
|