|
Εισαγωγικό Σημειώμα
|
|
Άργος, 8 Ιουλίου 1827
Επιστολή του Ανδρέα Μεταξά και του Νικόλαου Πονηρόπουλου προς τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη με την οποία αναφέρονται με δραματικό τόνο στις εμφύλιες συγκρούσεις στο Ναύπλιο. Κατηγορούν για τις εξελίξεις ένα μέλος της Αντικυβερνητικής Επιτροπής, τον Μπεηζαδέ Γεώργιο Μαυρομιχάλη, και τον Γραμματέα (: Υπουργό) των Εσωτερικών Αναστάσιο Λόντο, ενώ θεωρούν αφελή και παρασυρμένο τον Ιωάννη Μαρκή Μιλαΐτη. Ο θυμός τους, όμως, αφορά κυρίως τον Θεοδωράκη Γρίβα, ο οποίος είναι ο «πλέον ἄπιστος, ὁ πλέον θηριώδης, ὁ πλέον κακὸς μεταξὺ τῶν κακῶν Ἑλλήνων». Τον κατηγορούν ότι βομβάρδιζε νυχθημερόν την κατοικημένη πόλη και ότι σκότωνε ακόμη και «νήπια εἰς τὰς κούνιας». Η παραπάνω διατύπωση παρά την υπερβολή της ανταποκρίνεται σε μια πραγματικότητα, αφού μια οβίδα προξένησε ζημιά στο κτήριο του Βουλευτικού και τον θάνατο ενός βουλευτή (βλ. Καλλιόπη Αμυγδάλου - Ηλ. Κολοβός, «Το πρώτο εν Ελλάδι Βουλευτήριον», σ. 76). Η εμφύλια σύγκρουση σταμάτησε χάρη στην παρέμβαση του Hamilton και του Cochrane (βλ. και σχετικό). Ο κομιστής του παρόντος είναι ο [Γεώργιος] Κλήρης (βλ. βιογραφικά στο Δ. Δημητρόπουλος, Τρεις Φιλικοί έπαρχοι, σ. 25-28). Ως λύση στο αδιέξοδο οι επιστολογράφοι κρίνουν πως είναι αναγκαία η αποπομπή του Γ. Μαυρομιχάλη από την Αντικυβερνητική Επιτροπή και η έκπτωση του Αναστάσιου Λόντου από την υπουργική του θέση. Γι’ αυτό του ζητούν να παρέμβει με αναφορά του στη Βουλή και να προβεί σε ενέργειες που θα οδηγήσουν στην απομάκρυνση τους από αξιώματα που κατέχουν Τον ενημερώνουν, επίσης, πως συμφωνούν σε αυτό και οι Στερεοελλαδίτες οπλαρχηγοί. Το παρόν έγγραφο έχει υποστεί φθορές με αποτέλεσμα να λείπει τμήμα του όπου πιθανόν βρισκόταν και η επιγραφή διεύθυνσης. Ο αναφερόμενος Θεαγένης είναι ο Στεμνιτσιώτης αγωνιστής-πολιτικός, για τον οποίον δεν υπάρχουν επαρκείς πληροφορίες (βλ. Φ. Χρυσανθόπουλος, Βίοι Πελοποννησίων, σ. 132).
|
|
Κείμενο
|
|
Ἐκλαμπρότατε Γενικὲ Ἀρχηγὲ καὶ φίλε!
Πρὸ πολλοῦ ἔπρεπε νὰ σοὶ γράψωμε τὴν κατάστασιν τῶν πραγμάτων, διὰ νὰ λάβωμεν ἀποφασιστικὰ μέτρα ἐναντίον τῆς ἀνοήτου ἰδιοτελείας, ἥτις ἐφοβέριζε τὸν τέλειον ἀφανισμὸν τῆς Πατρίδος. Στοχαζόμενοι ὅμως ὅτι τὸ πρᾶγμα ἠμποροῦσε νὰ λάβῃ κᾄποιαν μεταβολὴν ἐπὶ τὸ κρεῖττον, διὰ τῆς προτροπῆς τῶν καλῶν, καὶ διὰ τὸ κρίσιμον τῶν περιστάσεων, ἐσιωπείσαμεν, διὰ νὰ σοὶ δώσωμεν καιρὸν νὰ προκαταλάβῃς τὰ ὠλέθρια κινήματα τοῦ ἐχθροῦ. Τὸ πρᾶγμα ὅμως ἐκορυφώθη μὲ τρόπον, ὥστε κάθε ἐλπὶς μεταβολῆς ἐχάθη καὶ ὁ ἀφανισμὸς εἶναι ἄφευκτος. Ὁ ἐμφύλιος πόλεμος διὰ πολλὰς ἡμέρας εἰς τὴν καθέδραν τῆς Διοικήσεως, τὸ Ναύπλιον, ἐπισφραγίζει κάθε ὑποψίαν, καὶ μᾶς πληροφορεῖ τρανώτατα τὰ ὀλέθρια σχέδια τοῦ Μπεϊζανδὲ Γεωργάκη καὶ Ἀναστασίου Λόντου, μετὰ τοῦ παρασυρωμένου ἀνοήτως Μαρκῆ, ἐναντίον καὶ αὐτῆς τῆς φυσικῆς ὑπάρξεως ὅλων τῶν καλῶν πατριωτῶν. Ἀλλοίμονον εἰς ἡμᾶς! ἔπειτα ἀπὸ δέκα μηνῶν πολιτικὸν ἀγῶνα ἐκλέξαμε διὰ τῆς ψήφου τῶν πλειόνων τοὺς δημίους τῆς πολιτικῆς καὶ φυσικῆς μας ὑπάρξεως, και δή ὀλετῆρας τῆς Πατρίδος. Δὲν ἔχομεν λέξεις ἱκανὰς νὰ σοὶ ἐκθέσωμεν αὐτὰ τὰ τρέξαντα καὶ ἤδη τρέχοντα, ἀρκεῖ μόνον νὰ ἠξεύρῃς ὅτι ὁ πλέον ἄπιστος, ὁ πλέον θηριώδης, ὁ πλέον κακὸς μεταξὺ τῶν κακῶν Ἑλλήνων Γρύβας, μὲ τὴν θέλησιν τῶν δύω μελῶν τῆς Ἀντικυβερνητικῆς Ἐπιτροπῆς, κατεπολέμησε διὰ πολλὰς ἡμέρας ὅλα τὰ ἐν Ναυπλίῳ εὑρισκόμενα στερεοελλαδιτικὰ στρατεύματα, καὶ αὐτὸν τὸν δυστυχῆ λαόν, νυχθημερῶν με βόμβες καὶ κανόνια | κατασπαράττων, σκοτώνων ὡς καὶ αὐτὰ τὰ νήπια εἰς τὰς κούνιας, ὑποχρέωσε νὰ ἀφήσουν ὀσπήτια καὶ πράγματα, καὶ να ἀναχωρήσουν τῇδε κᾀκεῖσε, καὶ τὰ ὁποῖα αὐτὸς ἔλαβε ὡς λάφυρα τῆς νίκης, τὰ δὲ στρατεύματα ἐπιμένουν, ὁ πόλεμος ὅμως ἔπαυσε διὰ προτροπῆς τοῦ ἀντιναυάρχου Ἄγγλου, Ἀμιλτῶνος καὶ Κοχράνου, οἱ ὁποῖοι εἰσέτι ἐνταῦθα ἐπὶ τούτου εὑρίσκονται. Τὰ δὲ μέλη τῆς Ἀντικυβερν(ητικῆς) Ἐπιτροπῆς μετὰ τοῦ ὑπουργοῦ τῶν Ἐσωτερικῶν καὶ Ἀστυνομίας, θριαμβεύουν εἰς τὰς κακίας των καὶ διὰ τὴν παραλυσίαν, ὡς ἐκ τῶν περιστάσεων, τῆς Βουλῆς, ὡς οἱ λυσωδεείς σκύλοι καταδιώκουν ὅλους τοὺς καλοὺς μακράν τοῦ κέντρου, διὰ ν’ ἀναλαμβάνουν καιρὸν νά προδιαθέτουν καὶ αὐτοὺς τοὺς ξένους φιλέλληνας ἐναντίον τῆς Ἑλλάδος. Συνέλαβον ἐκ τῶν καλῶν πολλούς, καὶ πολλοὶ ἐδὼ καὶ ἐκεῖ κατέφυγον. Κρίνομεν περιττὸν νὰ σοὶ ἐκθέσωμεν λεπτομερέστερον τὰ πράγματα, ὁ κομιστής κύριος Κλήρης σᾶς πληροφορεῖ περὶ πάντων, σᾶς λέγομεν μόνον ὅτι τὸ μοναχὸν μέτρον ὁποῦ ἠμπορεῖ νὰ ἀσφαλίσῃ κα[λῶς] τοὺς πατριώτας καὶ τὴν Πατρίδα ἀπὸ τὸν μέγαν καὶ ἄφευκτον τοῦτον κίνδυνον, εἶναι ἡ ἀποβολή τοῦ Μαυρομιχάλη καὶ Λόντου ἐκ τῶν πραγμάτων, τοῦτο ὅμως δὲν κατορθοῦται εἰ μή διὰ τῆς ἐπιμόνου θελήσεως τοῦ στρατιωτικοῦ τῆς Πελοποννήσου, καὶ ἐν γένει τοῦ λαοῦ ὅλου. Ἀνάγκη πᾶσα λοιπὸν νὰ ἐνδυναμώσετε τὸ στρατόπεδόν σας κατὰ τοῦ ἐχθροῦ, νὰ συστήσετε ἀντιπρόσωπόν σας εἰς αὐτά, καὶ νὰ τρέξετε ὡς πληρεξούσιός των νὰ ζητήσετε ἐπιμόνως διὰ τῆς Βουλῆς τοῦτο τὸ δίκαιον ἀποτέλεσμα, συγχρόνως ὅμως πρέπει νὰ κινήσετε και πληρεξουσίους μὲ ἀναφορὰς τοῦ λαοῦ αὐτὸ τοῦτο ζητοῦντος ἐπιμόνως διὰ τῆς ἰδίας Βουλῆς. Ἰδοὺ ὁ τρόπος μὲ τὸν ὁποῖον ἀπαντᾶται ὁ κίνδυνος, ἀλλέως χανόμεθα, καὶ τὸ κρίμα εἰς τὸν λαιμόν μας. Τοὺς ὅλους ὁπλαρχηγοὺς τῆς Στερεᾶς Ἑλλάδος εὑρίσκεις συμφώνους εἰς αὐτὸ τὸ φρόνημα, καὶ ἑτοίμους, μετὰ ταῦτα, ἵνα ἐκστρατεύσωσι κατὰ τοῦ ἐχθροῦ. | Ἐνέργησον λοιπὸν τὰ εἰκότα ἄνευ ἀναβολῆς, καὶ πρόφθασον μίαν ὥραν ἀρχήτερα, μήπως καὶ ἐναντίον πνεῦμα προκαταλάβῃ τοὺς ξένους ὑπερασπιστάς μας, τὸν Κόχρανον καὶ Τζούρτζ, εἰς τοὺς ὁποίους διὰ ψηφίσματος ἀφιερώθη ἡ ὑπόθεσις τοῦ Ναυπλίου, καὶ ἡ δεύθυνσις τῶν κατὰ θάλασσαν καὶ ξηρὰν δυνάμεων. Εἰδοποίησον περὶ τούτου τοῦ κινήματός σου τὸν Ἀρχιστράτηγον καὶ πρόφθασον λέγομεν πάλιν.
Ἐν τοσούτῳ σὲ ἀσπαζόμεθα ἀδελφικῶς.
τῇ 8 Ἰουλίου 1827
ἐν Ἄργει
οἱ ἀδελφοὶ
Α. Μεταξᾶς
Νικόλαος Πονηρόπουλος
[πλαγίως:]
Κἀγὼ ὁ Θεαγένης σᾶς προσκυνῶ
[ἐπὶ τοῦ νώτου, μὲ ἄλλο χέρι:]
Ἀνδρέας Μεταξᾶς και Νικόλας Πονηρόπουλος
τῇ 8 Ἰουλίου
ἐλήφθη 13
|