|
Εισαγωγικό Σημειώμα
|
|
Δαμαλάς (Τροιζήνα), 23 Απριλίου 1827
Επιστολή του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη προς τους «γενναιότατους οπλαρχηγούς και παιδιά του [: στρατιώτες] της Πελοποννήσου», εν είδει διακήρυξης, με την οποία ανακοινώνει τον θάνατο του «ήρωος Καραϊσκάκη». Φαίνεται ότι απευθύνεται στα πελοποννησιακά σώματα της πολιορκίας της Αθήνας και όχι, γενικώς, στους Πελοποννήσιους οπλαρχηγούς και στρατιώτες. Ο λόγος του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη είναι συναισθηματικά φορτισμένος, αποδίδοντας τιμές στον νεκρό: «Ἡμέρα πενθιμοτέρα δὲν ἠμπορεῖ νὰ γίνη ὣς τὴν σημερινὴν διὰ τὴν Ἑλλάδα». Καλεί τους Πελοποννήσιους να μιμηθούν το φρόνημά του και να ενθαρρυνθούν περαιτέρω, ώστε να «λάβουν θυμόν εκδικήσεως». Ζητά ομοψυχία και σύμπνοια εναντίον των εχθρών και επισημαίνει πως η στρατιωτική ηγεσία των Richard Church και Thomas Cochrane αναπληρώνουν την απώλεια. Τέλος τους καλεί να συνεχίσουν να πολεμούν με θάρρος, ώστε και η Αθήνα να ελευθερωθεί και τον πόλεμο να κερδίσουν. Το παρόν έγγραφο είναι πρωτότυπο, χωρίς διορθώσεις, διαγραφές ή προσθήκες, είναι δηλαδή το οριστικό κείμενο, και φέρει την υπογραφή του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη. Αγνοούμε πώς κρατήθηκε στο προσωπικό του αρχείο.
|
|
Κείμενο
|
|
Γεναιότατοι ὁπλαρχηγοὶ καὶ παιδιὰ μου Πελοποννήσιοι, Σᾶς ἀσπάζομαι μὲ τὴν πατριωτικὴν καὶ πατρικὴν ἀγάπην.
Ἡ θλιβερὰ ἡμέρα τῆς Κυριακῆς ἔφερε καὶ ἐδώ τὴν πικρὰν εἴδησιν τοῦ θανάτου τοῦ ἀοιδίμου καὶ γενναίου ἀρχηγοῦ τῆς Στερεᾶς Ἑλλάδος, τοῦ ἥρωος Καραϊσκάκη, γενομένου θῦμα ὑπὲρ τῶν Ἀθηνῶν. Αἰωνία του ἡ Μνήμη! Ἡμέρα πενθιμοτέρα δὲν ἠμπορεῖ νὰ γίνη ὥς τὴν σημερινὴν διὰ τὴν Ἑλλάδα. Ὅλοι λυποῦνται τὸν ἀθάνατον τοῦτον ἄνδρα! Ὅλοι κλαίουν τὴν στέρησιν τοιούτου καλοῦ Συντρόφου! Ἀλλ’ οὗτος μὲν ὡς θνητὸς ἔμελε νἀποθάνῃ. Ἀποθανῶν δὲ ὡς μάρτυς ἔνδοξος ὑπὲρ Πίστεως καὶ Πατρίδος, ἀπῆλθεν εἰς τὰς αἰωνίας μονάς, μὲ τὴν εὐχαρίστησιν ὅτι ἄφησε τὴν Πατρίδα ἐλευθέραν, καὶ ἀδελφοὺς πολλοὺς διὰ νὰ ἐκδικηθοῦν τὸν θάνατόν του, καὶ τὸ αἷμα του. Ἀπέθανε μὲ τὴν εὐχαρίστησιν, ὅτι οἱ κόποι καὶ οἱ ἀγῶνες του, τοὺς ὁποίους κατέβαλε μετὰ τῶν ἀδελφῶν του διὰ τὴν ἀπελευθέρωσιν τοῦ φρουρίου τῶν Ἀθηνῶν, ἐπισφραγίζονται μὲ τὸν θάνατόν του καὶ συνεπιφέρουν τὴν τελείαν ἀνεξαρτησίαν τῆς Πατρίδος του. Μὲ τοιαύτην εὐχαρίστησιν ἀπέθανεν ὁ ἥρως Καραϊσκάκης. Αἰωνία του ἡ μνήμη! Ἀλλ’ ἡμεῖς οἱ ζῶντες μιμούμενοι τὸ ἀθάνατον φρόνημα τοῦ ἀειμνήστου τούτου ἀνδρός, ὄχι μόνον δὲν πρέπει νὰ τὸν λυπηθῶμεν, ἀλλὰ μάλιστα πρέπει νὰ ἐνθουσιασθῶμεν καὶ νὰ λάβωμεν θυμὸν ἐκδικήσεως. Μία εἰλικρινὴς σύμπνοια καὶ σταθερὰ ἕνωσις τῶν ἀρχηγῶν, ἕνας νέος ἐνθουσιασμὸς τῶν στρατιωτῶν, μία ἀπόφασις ὁμόψυχος καὶ γενναιόψυχος τῶν Στερεοελαδιτῶν, Σουλιωτῶν, Νησιωτῶν καὶ Πελοποννησίων, εἶναι ἱκανὴ νὰ ἐκδικηθῆ τὸ αἷμα τοῦ ἀδελφοῦ Σας, καὶ νὰ σώσῃ τὰς Ἀθήνας καὶ σύν αὐταῖς ὅλην τὴν Πατρίδα. Ἔχετε, ἀδελφοί, φρονήμους καὶ συνετοὺς ὁδηγούς, καὶ ἐνδόξους συναγωνιστάς, τὸν πρῶτον στόλαρχον Κόχραν καὶ τὸν ἀρχιστράτηγον Τζώρτζ, τῶν ὁποίων ἡ παρουσία ἀναπληρεῖ τὴν στέρησιν τοῦ φίλου συναγωνιστοῦ Σας, καὶ αὐτοὺς τοὺς ἴδιους ἐνθουσιάζει διὰ νὰ αὐξήσωσι τὸν ὑπέρ τῆς Πατρίδος μας ζῆλον των. Μία πρόθυμος εὐπείθεια καὶ ὑπακοὴ εἰς τὰς ὁδηγίας ἐκείνου ὅστις μὲ διαταγὴν τοῦ ἀρχιστρατήγου ἀναλάβη τὸν τόπον του, αὐτὴ ἀναμφιβόλως καὶ τὰς Ἀθήνας ἐλεθερώνει καὶ τοὺς ἀγώνας Σας ἐπισφραγίζει καὶ τοῦ ἀδελφοῦ Σας τὸ αἷμα ἐκδικεῖ. | Ἔχομεν πολλὰ παραδείγματα τοιούτων περιστάσεων, ἔχομεν πολλὰ παλαιὰ τῶν ἐνδόξων προγόνων μας οἱ ὁποῖοι εἰς πολλοὺς πολέμους των ἔχασαν τοὺς ἀρχηγούς των, ἔβαλαν ἄλλους εἰς τὸν τόπον των, ἐπρόσφερον εἰς αὐτὸν τὴν ὑπακοήν των καὶ ἐπαναλαβόντες καὶ αὐξήσαντες τὸν ἐνθουσιασμόν των, ἐνίκησαν τοὺς ἐχθρούς των. Μὲ τοιαῦτα γενναῖα φρονήματα ἐξακουλουθεῖτε, ἀδελφοί, τὸν ἱερὸν σκοπόν Σας, καὶ μὴν ἀμφιβάλετε ὅτι θέλετε τελειώσει εὐτυχῶς τὸ ἔργον Σας, καὶ θέλετε κερδίση τὰς εὐχὰς καὶ εὐλογίας τῶν ὁμογενῶν Σας καὶ τὸν θαυμασμὸν ὅλου τοῦ κόσμου. Γνωρίζω ὅτι τὰ γραφόμενά μου εἶναι περιττὰ πρὸς ἄνδρας ὁποῖοι ἡ γενναιότης Σας. Τὸ ἀδελφικὸν ὅμως καὶ πρεσβυτικὸν θάῤῥος καὶ ἡ λύπη διὰ τὴν στέρησιν τοιούτου καλοῦ συναγωνιστοῦ μὲ παρεκίνησαν νὰ τὸ ἀκολουθήσω, βέβαιος ὅτι θέλει άποδεχθῆ ἡ ἀδελφικὴ συμβουλή μου. Μένω
τῇ 24 Ἀπριλλίου 1827
Δαμαλᾶς
ὁ ἀδελφός Σας
θ. κολοκοτρονης
[πλαγίως:] κολοκοτρόνη
[σὲ ἄλλο σημεῖο, μὲ ἄλλο χέρι:] 1828
|