|
Εισαγωγικό Σημειώμα
|
|
Ναύπλιο, 7 Ιανουαρίου 1827
Αντίγραφο επιστολής του Ανδρέα Μεταξά προς τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη με την οποία μεταφέρει σκέψεις και πλήθος πληροφοριών για την τρέχουσα πολιτική και στρατιωτική κατάσταση. Τον ενημερώνει σχετικά με την άφιξη στο Ναύπλιο εκλεγμένων πληρεξουσίων από τις επαρχίες Γαστούνης, Πύργου και Βοστίτσας (Αιγίου) και άλλες περιοχές και την επικείμενη αναχώρηση του για την Ερμιόνη (βλ. και σχετικό). Σχολιάζει τη στάση που πρόκειται να κρατήσουν διάφορα πρόσωπα στην πολιτική διαμάχη γα τον τόπο σύγκλησης της Εθνοσυνέλευσης, ποιοι «ἐπιμένωσι εἰς τά φρονήματά των ἀπαραλάκτως» και ποιοι υπάρχει κίνδυνος να μετακινηθούν. Προτρέπει επίσης τον Θεόδ. Κολοκοτρώνη να ευχαριστήσει τον δόκτωρα Βαλλή (δηλαδή τον Etienne Bailly, βλ. Δέσποινα Προβατά, Etienne Marin Bailly), για τη μεταφορά αλεύρων με καΐκια. Τον ενημερώνει για την άφιξη του Βλακέρου (Edward Blaquiere), ο οποίος έφερε και «γρᾶμμα συστατικόν ἀπό τούς ἐν Ζακύνθῳ φίλους», δηλαδή από την Επιτροπή Ζακύνθου. Ο Blaquiere μετέφερε την πληροφορία της άμεσης άφιξης του «Τζιόρτζη» (Richard Church) και φαίνεται να έχει θετική εικόνα για τον Θεόδ. Κολοκοτρώνη, παρότι διάφοροι έχουν φροντίσει «να τόν ποτίσωσι ὑποψίας», που θα επιταθούν, όταν φθάσει στην Αίγινα. Καλεί τον Θεόδ. Κολοκοτρώνη να γράψει στον R. Church, ενημερώνοντας και τον ίδιο για το περιεχόμενο της επιστολής. Του αποστέλλει, ακόμη, επιστολές των Ανδρέα Ζαΐμη και Κων. Ζωγράφου προς τον Ασημάκη Φωτήλα και λοιπούς «κτηματίες», που έπεσαν στα χέρια του Αποστόλη Κολοκοτρώνη, από τις οποίες φανερώνονται οι εχθρικές τους κινήσεις και οι προσπάθειές τους να στρέψουν τον G. W. Hamilton κατά του Κολοκοτρώνη. Τέλος μεταδίδει πληροφορίες για την πολεμική κατάσταση και την άμιλλα που έχει αναπτυχθεί ανάμεσα στον Thomas Gordon και τον R. Church για το ποιος θα καταστεί πιο ωφέλιμος για την Ελλάδα. Στην επιστολή αναφέρονται πολλά πρόσωπα με ελλειπτικό τρόπο, γεγονός που καθιστά δύσκολη την ταύτιση. Ο «Αγαμέμνων» είναι ο Αγαμέμνων Αυγερινός, ο «Λυκούργος» είναι ο «Λυκούργος Κρεστενίτης», ο «Σπυρίδων» είναι ο Χαραλάμπης Σπυρίδων. Ο αναφερόμενος «Βελισάριος», σύντροφος του Γιώργη Κίτζου, είναι πιθανότατα ο Βελισσάριος Καλόγερος με καταγωγή από την Πάργα (βλ. Φ. Χρυσανθόπουλος, Βίοι Πελοποννησίων, σ. 278). Τέλος, ο αναφερόμενος Παναγιώτης, στον οποίο αποστέλλονται χαιρετισμοί είναι ο γνωστός μας γραμματικός του Θ. Κολοκοτρώνη, Παναγιώτης Κόκκαλης.
|
|
Κείμενο
|
|
Ἐκλαμπρότατε στρατηγὲ καὶ ἠγαπητὲ φίλε!
Τὸ ἀπὸ 5 τοῦ ἐνεστῶτος γρᾶμμα σας ἔλαβον καὶ ἶδον τὰ ὅσα μοι γράφετε, τὰ περικλειόμενα ἐνεχείρισα ὁ ἴδιος κατὰ τὰς ἐπιγραφάς. Ὁ κύριος Σισίνης φαίνεται ἀμετάθετος εἰς τὴν ὁποίαν ἔδωκεν ὑπόσχεσιν. Χθές ἔφθασαν ἐνταῦθα καὶ οἱ πληρεξούσιοι τῆς Γαστούνης μετὰ τοῦ Πολυδωρόπουλου. Οἱ Πυργιῶται ἔκλεξαν πληρεξούσιον τὸν ἐδῷ εὑρισκόμενον Ἀγαμέμνονα καὶ τὸν Λυκοῦργον, ὅστις περιμένεται στιγμιαῖος, ὥστε ἐλπίζω τὴν δευτέραν ὅλοι αὐτοὶ νὰ ἀναχωρήσουν μετὰ τοῦ κυρίου Σισίνη, μετ’ αὐτῶν εἶναι σύμφωνος καὶ ὁ τῆς Βοστίτζης πληρεξούσιος κύριος Σπυρίδων, συγγενὴς τοῦ Σισίνη, ἐγὼ δὲν θέλω λείψει εἰς κάθε τρόπον νὰ τὸν παρακινήσῳ ὁποῦ τὴν δευτέραν ἀφεύκτως νὰ κινήσῃ μετὰ τῶν εἰρημένων, μόλον ὅτι στοχάζομαι πῶς μὲ τὰ γράμματά του ὁποῦ σᾶς περικλείω σᾶς λέγει ὅτι θέλει κινήσῃ ἀργώτερα ἀπὸ τὴν δευτέραν. Πρὸς τὸν στρατηγὸν Μελετόπουλον καὶ Γιώργη Κίτζον ὁμίλησα τὰ δέοντα. Ὁ Μελετόπουλος μ’ ὅλα ὅσα ἐπροσπάθησαν νὰ τὸν ἀποσπάσωσιν ἀπὸ τὴν πρὸς τὸ μέρος σας διάθεσίν του, φαίνεται καὶ οὕτως ἀναπόσπαστος ὡς λέγει. Ὁ δὲ Κίτζος διατιθιμένος ὡς σᾶς προέγραφον δι’ αὐτοῦ ἐκκινῇ ὁμοίως διὰ τ’ αὐτόσε μετὰ τοῦ συντρόφου του Βελισαρίου. Οἱ λοιποὶ ἐνταῦθα διατρίβοντες τρέχωσιν εἰς τὸν ἴδιον δρόμον καθὰ προλαβόντος σᾶς ἔγραφον, καὶ ἐπιμένωσι εἰς τὰ φρονήματἀ των ἀπαραλάκτως, ὅθεν ἐκτείνομαι ἔτι κατὰ τοῦτο ἵνα ἀποφύγω τὴν πολυλογίαν. Τὸν δόκτωρα Βαλλῆ εἶχα ὁμιλήση προλαβόντος διὰ τὸ ἀλέβρι ὁποῦ ἐζητήσατε καὶ καθὼς σᾶς ἀπεκρίθη, ἅμα ἔφθασαν ἐδῶ δύο μικρὰ πλοῖα πρὸς αὐτὸν διευθυνόμενα, διόρισε νὰ φορτωθῶσι τρία καΐκια μὲ δώδεκα χιλιάδας περίπου ὀκάδας ἄλεβρα διὰ τὰ αὐτόθι ἀπὸ τὰ ὁποῖα, τὸ ἓν μᾶς τὸ ἐκράτησαν εἰς Βούρτζη χωρίς λόγον καὶ δίκαιον, τὰ δὲ ἄλλα δύο ἀνεχώρησαν δι’ αὐτούς | ἐλπίζω σήμερον νὰ ἐλευθερώσω καὶ τὸ ἄλλο νὰ σᾶς ἔλθη. Περιμένοντας καὶ ἕτερα πλοῖα μὲ τροφὰς καὶ ἅμα φθάσωσι θέλω προσπαθήσῃ νὰ λάβητε μέρος πρὸς ἐξοικονόμησιν τῆς φρουρᾶς σας, μὴ λείψετε ὅμως νὰ γράψητε πρὸς τὸν δόκτωρα Βαλλῆ γρᾶμμα εὐχαριστήριον ζητῶντες του ἔτι μὲ ἔθιμον τρόπον δικαιοματικῶς καὶ ἄλλο· κατὰ δικαίωμα, ὅτι αὐτόθι εὑρίσκονται οἱ πλεῖοι τῶν πληρεξουσίων καὶ ὅτι αὐτοῦ θὰ συγκροτηθῆ ἡ Συνέλευσις, καὶ στείλατὲ μοι τὸ γρᾶμμα νὰ τοῦ τὸ ἐγχειρίσω, ἐγὼ θέλω τὸν ὁμιλήση ὅσα περισσότερα ἀναγκαιοῦν. Ὁ κύριος Βλακέρος Ἄγγλος γνωστὸς σας ἀπὸ τὴν ἄλλην φορὰν ὁποῦ ἦτον ἑδῶ ἦλθε προχθές ὁμιλήσας μετ’ αὐτοῦ πολλά, σᾶς φέρει καὶ γρᾶμμα συστατικὸν ἀπὸ τούς ἐν Ζακύνθῳ φίλους, καὶ ὅτι ἐπιθυμεῖ μεγάλως νὰ τῷ ἀνταμώσῃ, μὲ ἐβεβαίωσε διὰ τὸν ἐρχομὸν τοῦ Τζιόρτζη καὶ φαίνεται ὅτι οὗτος εἶναι ἐκείνου πρόδρομος, μοι διηγήθη πρὸς ἔτι τὴν ἐκείνου πρὸς τὸ ὑποκείμενὸν σας φιλικωτάτην διάθεσιν, τὴν ἀπόφασίν του νὰ θυσιάσῃ καὶ τύχην καὶ ζωὴν διὰ τὴν Ἑλλάδα, καὶ ὅτι εἰς τοῦτο ὑποστηρίζεται ὑπὸ δυνατῶν τῆς Εὐρώπης φίλων του, ἴσως καὶ κατ’ εὐθύαν ἀπὸ τὸν ... αυτήν του τὴν ἔκφρασιν ἐξηγήθητην καὶ εἰς ἄλλους τοὺς ὁποίους ἐνόμισα εἰλικρινεῖς φίλους σου. Ἐκεῖνοι δὲ ἐφρόντισαν ἀφ’ ὅσον ἐκατάλαβον νὰ τὸν ποτίσωσι ὑποψίας ἐναντίον σας κατ’ ἐκείνου, ὅτι δηλαδὴ δὲν θὰ ὑποφέρετε οὔτε ἐκεῖνον καθώς δὲν ὑποφέρατε ὅλους τοὺς τοιούτους τάχα. Τοιαῦτα καὶ ἔτι πλειότερα θέλει ἀκούση καὶ εἰς Αἴγιναν, δι’ ὅπου ἀνεχώρησεν, ἀπ’ ἐκεῖ θέλει ἐλθῆ νὰ σᾶς ἁνταμώσῃ καὶ ὅτι ἐλπίζω νὰ ἐξαλειφθῶσι αἱ τοιαῦται ἐναντίον σας ἰδέαι εὐκόλως. Ὡς τοῦτον στοχάζομαι καλὸν νὰα γράψητε πρὸς αὐτὸν γρᾶμμα σας, εἰς Αἴγινα συγχαιρόμενος τὸν καλὸν του ἐρχομόν, καὶ ὅτι ὡς καλὸς φιλέλλην ὁποῦ πραγματικῶς ἐδείχθη δύναται ἵνα συντελέσῃ μεγάλως πρὸς τὴν Ἑλλάδα, ὅτι ἐπιθυμεῖς νὰ τὸν ὁδηγήσης καὶ ὅσα ἄλλα περισσότερα στοχασθῆς συντείνοντα κομπλιμέντα. Τοῦτο τὸ γράμμα στείλε μου νὰ τὸ περικλείσω εἰς ἰδικὸν μου. Ἰδοῦ σᾶς περικλείω άντὶ | γραφον ἑνὸς γράμματος τοῦ κ. Ζαΐμη καὶ ἕτερον τοῦ κ. Ζωγράφου στελόμενα εἰς Καλάβρυτα, πρὸς τοὺς κυρίους Φωτίλα και λοιποὺς κτηματίας ... καὶ ἐκεῖνο τοῦ κ. Ζαΐμη εἶναι γραμμένον παρὰ τοῦ κ. Ζωγράφου, ἔχει δὲ εἰς τὸ τέλος προσθήκην ἰδιόγραφον τοῦ κ. Ζαϊμη, αὐτὰ κατὰ περίστασιν ἔπεσαν εἰς χείρας τοῦ Ἀποστόλη ὅστις τὰ διεύθυνε πρὸς με, καὶ τοῦτο κατ’ εὐδοκίαν θείαν διὰ νὰ γνωρισθῶσι ἐπισήμως τὰ φρονήματὰ των, ἀπὸ αὐτὰ παρατηρεῖται κάθε περίεργον ὁποῦ ἀποβλέπει τοὺς σκοποὺς των. Αὐτοὶ προσπαθῶσι μὲ κάθε τρόπον νὰ καταστήσωσι τὸ πᾶν ὕποπτον πρὸς τὸ μέρος τους καὶ πρὸς τὸ μέρος ὅλων τῶν στρατιωτικῶν, πρὸς τὸ μέρος τῶν Κουντουριωτῶν καὶ πρὸς τὸ μέρος τῶν λεγομένων παρ’ ἐκείνων τυχοδιωκτῶν ἐγκαλὰ βλέπεται καὶ ἀναμεταξὴ των ὁποίαν ἐμπιστοσύνην ἔχουσι καὶ διάθεσιν! Ἐξ αὐτῶν φαίνεται ὅτι ἐπροσπάθησαν καὶ τὸν ἴδιον τὸν Ἄμυλτον να δαφθειρωσιν ἐναντίον σας, παρασταίνοντές του ὅτι ἡ ἐκλαμπρότης σας καὶ οἱ Κουντουριῶται εἶσθε διατιθεμένοι νὰ μὴν δεχθεῖτε κᾀνένα συμβηβασμόν, συμβηβασμὸν προβαλλόμενον ἀπὸ τοὺς πρέσβεις καὶ τῶν ὁποῖον οἱ Ἄγγλοι καὶ ὁ ἴδιος ὁ Ἄμυλτον ἐπιθυμοῦσι (ἀγκαλὰ ὄχι ἄτιμον καὶ ἀσύμφορον διὰ τὴν Ἑλλάδα) καὶ ὅσα ἄλλα στοχασθῆτε ἐνάντια ἐγώ δὲν ἀμφιβάλλω ὅτι τὰ εἶπον ἐπὶ σκοπῷ νὰ μᾶς ἐχθρέψωσι μὲ τὸ Ἄμυλτον αὐτὸς ὅμως ὡς φρόνιμος καὶ προνοητικὸς δὲν πιστεύω νὰ ἔδωκεν ἀκρόασιν, τὸν περιμένω ὡς μοὶ ἔγραψε καὶ φθάνωντας δὲν θέλω λείψῃ ἔχων ὁδηγὸν τὴν ἀλήθειαν καὶ τὰ ἴδια του γράμματα νὰ τὸν ἐκβάλλω ἀπὸ τὴν ἀπάτην. Τὰ πρωτότυπα μένωσιν εἰς χείρας μου. Ἀποκρινόμενος εἰς ἓν γρᾶμμα τοῦ κυρίου Κουντουριώτη τῷ λέγω περὶ αὐτῶν τῶν γραμμάτων, καὶ ὅτι ἀπὸ μέρος σας θέλει λάβη καὶ τὰ ἴσα, διὸ κάμετε παρακαλῶ τὸν Παναγιώτη νὰ τὰ ἀντιγράψῃ νὰ τὰ στείλετε. Σᾶς περικλείω διάφορα γράμματὰ σας καὶ πρὸς ἄλλους ἀκόμη τὰ ὁποῖα παρακαλῶ ἐγχειρίσατε. Αἱ Ἀθῆναι εὑρίσκονται εἰς κίνδυνον ὁ συγγενὴς μου κολονέλος Βούρβαχης μοι γράφη ἀπὸ Μέγαρα | ὅτι προχθές ἡνώθησαν εἰς Σαλαμῖνα μετὰ τοῦ κολον(έλου) Γόρδωνος τοῦ καπιτάνου τοῦ ἀτμοκινήτου Ἄστιγξ τοῦ Βάσου, Μακρυγιάννη καὶ ἑτέρων ὁπλαρχηγῶν καὶ ἐσχεδίασαν πῶς νὰ κινηθῶσι κατ’ αὐτὰς κατὰ τοῦ πολυορκητοῦ, καὶ ὅτι ἠλπίζει νὰ ἐπιτύχωσι καὶ εἴθε διότι ἀπὸ αὐτὸ τὸ κίνημα κρέμεται ἡ σωτηρία τῶν Ἀθηνῶν καὶ μᾶλλον εἰπεῖν τῆς Ἑλλάδος. Ὁ Γόρδων φαίνεται νὰ ἦναι ἀντίζηλος τοῦ Τζώρτζος καὶ διὰ τοῦτο φιλοτιμεῖται τώρα πῶς νὰ δειχθῆ ὀφελιμώτερος. Τούτη εἶναι μία ἄμιλλα ὅμως πολλὰ εὐγενικὴ καὶ συμφέρουσα, καὶ εἴθε καὶ ἡμεῖς νὰ τὴν ἐμιμούμεθα. Ὁ Καραϊσκάκης πληροφορούμεθα ὅτι πολεμεῖ τοὺς εἰς Λοιδορίκη καὶ Κράβαρα εὑρισκομένους ἐχθροὺς καὶ δὲν εἶναι ἀμφιβολίαν ὅτι θὰ τοὺς νικήσῃ, δὲν ἔχω τὶ περισσότερον ἐπὶ τοῦ παρόντος νὰ σᾶς προσθέσω ἀλλὰ ἀσπαζόμενος σας ἀδελφικῶς μένω.
Ἐκ Ναυπλίου τῇ 7 Ἰανουαρίου 1827
ὁ εἰλικρινὴς ἀδελφὸς σου
Α. Μεταξᾶς
Υ.Γ. Τοῦς ἀδελφοὺς στρατηγοὺς Κίτζο Μπότζαρη, Κίτζο Τζάβελα ἀσπάζομαι ἀδελφικῶς τὸ αὐτὸ ποιῶ καὶ μετὰ τῶν λοιπῶν ἀδελφῶν πληρεξουσίων
Τὸν στρατηγὸν Κῶνστα Βλαχόπουλον κατασπάζομαι
Παναγιώτη σὲ χαιρετῶ ἀκριβὲ τὸ πρόσεχαι...
[ἀντιστρόφως:]
Ἀνδρ. Μεταξὰς
Ναύπλιον 7 Ἰαν.
ἐλήφθη 10 Δ
ἀπάντησις 10 Δ
|