|
Γλώσσα
|
|
Ελληνική
|
|
Τίτλος
|
|
Επιστολη Θεοδωρου Κολοκοτρωνη προς Ανδρεα Ζαιμη - ζητωντας απο τον Ζαιμη να βρει τροπο να απαλαχθουν απο τον μοναχο που εχει φανατησει το λαο φοβουμενος εκμεταλλευση του απο τον Ιμπραημ
|
|
Τόπος σύνταξης
|
|
Στεμνίτσα (Γορτυνίας)
|
|
Ημερομηνία σύνταξης
|
|
09/10/1826
|
|
Αριθμός Σελίδων
|
|
2
|
|
Διαστάσεις
|
|
225x295
|
|
Μορφολογικός Χαρακτηρισμός
|
|
Αντίγραφο
|
|
Εισαγωγικό Σημειώμα
|
|
Στεμνίτσα, 9 Οκτωβρίου 1826
Επιστολή του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη προς τον Ανδρέα Ζαΐμη, Πρόεδρο της Διοικητικής Επιτροπής, με την οποία επισημαίνει τις βλαπτικές για το φρόνημα των κατοίκων και του Αγώνα επιπτώσεις που έχει η δράση του Αγιοπατέρα, ενός ιδιόρρυθμου μοναχού που είχε εμφανιστεί στην Αχαΐα την εποχή του Ιμπραήμ πασά. Ο Αγιοπατέρας -«θεοβλαβὴς καὶ ἀγύρτης» κατά τον Νικ. Σπηλιάδη (Απομνημονεύματα, τ. 3, σ. 120-121)- καλούσε τους κατοίκους σε αποχή από τα όπλα και την πολεμική δράση, και κήρυττε ότι η εγκράτεια, η προσευχή και η νηστεία θα επέφεραν την καταστροφή του Ιμπραήμ πασά. Παράλληλα συγκέντρωνε χρήματα και πολύτιμα μέταλλα από τους κατοίκους και διέμενε σε νεόδμητο μοναστήρι στα Τριπόταμα. Τη μονή αυτή κατέλαβαν οι εχθρικές δυνάμεις στις 14 Σεπτεμβρίου και σκότωσαν όσους βρήκαν εκεί και τον Αγιοπατέρα. Ο Θεόδ. Κολοκοτρώνης στις 9 Οκτωβρίου γνωρίζει για την καταστροφή αλλά φέρεται να αγνοεί τη θανάτωσή του. Εκφράζει ανησυχία και προβληματισμό για την αντιμετώπισή του, την οποία θεωρεί γόρδιο δεσμό. Από τη μια πλευρά αν γίνει γνωστή η δράση του θα επισύρει για τους Έλληνες όνειδος «εἰς τὸν φωτισμένον κόσμον» και από την άλλη έχει φανατικούς οπαδούς που τον χρηματοδοτούν. Προτείνει στον Ανδρ. Ζαΐμη μια μέση λύση: «Εἰ δυνατὸν πεῖσαι τον νὰ μετατοπίσῃ τὰ ἀφιερώματα εἰς κανὲν μέρος ἀσφαλὲς καὶ ἄφες τον νὰ διατελῇ». Η παρουσία του Αγιοπατέρα του είναι γνωστή και από αφηγηματικές πηγές (ενδεικτικά: Ακαδημία Αθηνών, Ημερολόγιο, σ. 546· ιδιαίτερα γλαφυρή είναι η μαρτυρία του Θ. Ρηγόπουλου, Απομνημονεύματα, σ. 67-71). Αξίζει να επισημανθεί το ιδιαίτερο στυλ γραφής της επιστολής, διαφορετικό από το σύνηθες του Θεόδ. Κολοκοτρώνη τόσο στο ύφος όσο και στο λεκτικό. Αν δεν οφείλεται σε κάποιο γραμματικό που έγραψε με την έγκρισή του, ενδέχεται να αποδίδεται ψευδώς στον Θ. Κολοκοτρώνη. Το έγγραφο έχει δημοσιευτεί και από τον Φωτάκο, χρονολογώντας το στα 1825. Ας σημειωθεί πάντως ότι ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης δεν απομακρύνθηκε από το Καστρί (Ερμιόνη) κατά την περίοδο αυτή και πάντως δεν μαρτυρείται άλλοθεν η παρουσία του στη Στεμνίτσα.
|
|
Παραπομπές
|
|
ΥΠΟΜΝ. Ι.Θ.Κ σελ 304
Υπομνήματα, σ. 304-305 ▪ Φ. Χρυσανθόπουλος,
Απομνημονεύματα, τ. 2, σ. 348
|
|
Συντάκτης
|
|
Κολοκοτρώνης Θεόδωρος
|
|
Αποδέκτης
|
|
Ζαΐμης Ἀνδρέας
|
|
Κείμενο
|
|
Πρὸς τὸν ἐκλαμπρότατον κ. Ἀνδρέαν Ζαήμην
Ἀναγκαῖον κρίνω ἔτι, κύριε, νὰ σᾶς εἴπω ἕνα λογισμὸν ὁποῦ μὲ ἐνασχολεῖ, ὅστις εἶναι περὶ τοῦ ἁγιοπατέρα. Τὰ ἔργα του καὶ αἱ διδασκαλίαι του εὐρόντα τὰς ψυχὰς τῶν λαῶν μαλακωμένας καὶ συντετριμμένας ἀπὸ τὸν φόβον τοῦ Ἰμπραήμη, ἔκαμαν τὰ ὁποῖα βλέπομεν ἐθνικὰ ἀποτελέσματα, καὶ ἂν τὸ τέλος εἶναι ὁμοίως ἀθῶον ὡς καὶ αἱ ἀρχαί του εἶναι δῶρον τοῦ οὐρανοῦ. Ὑποπτεύω ὅμως κύριε! ὑποπτεύω ὅτι τὸ πρᾶγμα δὲν εἶναι ἀθῶον, διότι καὶ πολλὰ ἄλλα ἀπάντησα. Μὰ καὶ ἀθῶον ἂν εἶναι κατὰ τὰς ἀρχάς του, πάντοτε ὅμως θέλει ἔχει ἓν τέλος ἀπὸ ἐκεῖνα τὰ τερατώδη ὁποῦ κάμνει ὁ φανατισμός. Φοβοῦμαι καὶ ἓν ἕτερον τὸ ὁποῖον μὲ κάμει μία διλληματικὴ ἀνάγκη καὶ τὸ φοβοῦμαι, καὶ σοῦ τὸ ἐξομολογοῦμαι, καὶ εἶναι τὸ ἑξῆς. Ὅταν ὁ Ἰμπραήμης ἦλθε εἰς τὰ Τριπόταμα μετὰ τὸ τζάκισμα τῶν Μαγουλιάνων κτλ. ἐκεῖνος δέν ἐσάλευσε ἀπὸ τήν θέσιν του, καὶ ἔπειθεν καὶ τοὺς λαοὺς νὰ μήν ταραχθοῦν ἐκεῖθεν. Πιθανὸν καὶ τώρα ὁποῦ ὁ Ἰμπραήμης ἔρχεται ἀπὸ τὸ μέρος τῆς Γαστούνης νὰ ἔλθῃ ἕως ἐκεῖ, καὶ πιθανώτερον νὰ μη σαλεύσῃ πάλιν ἐκεῖθεν ὁ ἁγιοπατέρας καὶ νὰ πείση καὶ τοὺς περὶ αὐτὸν λαοὺς νὰ μὴν ταραχθοῦν, καὶ ἂν τότε δὲν τὸν ἤκουσαν, τώρα θέλει τὸν ἀκούσουν. Καὶ ἂν τοῦτο συμβῇ ἕπεται ἢ μετ’ ἐκείνου σύμφωνος νὰ ἦναι ἢ τὰ συνηγμένα μέχρι τοῦδε ἐκεῖσε νὰ ληφθοῦν ἀπὸ τὸν Ἰμπραήμην, καὶ οἱ λαοὶ νὰ αἰχμαλωτισθοῦν. Τὸ νὰ πιστεύωμεν εἰς ὅλα ἐκεῖνα ὁποῦ ὁ φανατισμὸς τοῦ λαοῦ διαφημίζει, εἶναι ἴδιον προληπτικῶν ἐσχάτου βαθμοῦ, ἀπ’ ἐκεῖνα ὁποῦ ἂν τὰ ἠκούαμε ἀλλαχοῦ, ἠθέλαμεν τὰ περιγελᾶ. Καὶ ἂν ἀκολουθήσῃ τὶ παρόμοιον, ὁποῖον τὸ ὑποπτεύω, στοχάσου ὁποῖον ὄνειδος θέλει ἐπισύρωμεν κοντὰ εἰς τὸν φωτισμένον κόσμον. Τοῦτον τὸν στοχασμὸν κάμνω ἐγὼ ἐπάνω εἰς τοῦτο καὶ ὁ λογισμός του μὲ ἐνασχολεῖ. Τὸ στοχάζομαι ἕνα Γορδιανὸν κόμπον, διότι μάλιστα διεφημήσθη ὅτι ὁ ἁγιοπατέρας προφητεύει ὅτι θέλει συλληφθῇ μὲν ἀπὸ τοὺς ἐχθροὺς πλὴν θέλει πάλιν γλυτώσει. Σκέψου καλὰ καὶ ὥριμα ἐπάνω εἰς τοῦτο καὶ ἐπινοήσου πῶς ἠμπορεῖ νὰ λυθῇ ὁ κόμπος οὗτος. Εἰ δυνατὸν πεῖσαι τον νὰ μετατοπίσῃ τὰ ἀφιερώματα εἰς κανὲν μέρος ἀσφαλὲς καὶ ἄφες τον νὰ διατελῇ... Εἰδὲ μὴ μεταχειρίσου φρονίμως τήν Ἀλεξάνδρειον δραστηριότητα, πάντοτε ὅμως μὲ τρόπον ὥστε αἱ πράξεις σου νὰ μήν ἐπισύρουν ὄνειδος κοντὰ εἰς τοὺς λαούς μας. Συλλογίσου καλήτερα ἐπάνω εἰς ταῦτα καὶ γράψαι μου καὶ ἐμένα. Ἐγὼ μένω ἐν τοσούτῳ.
Τῇ 9 Ὀκτωβρίου 1826 Στεμνίτζα
Ὀ ἀδελφός σου
Θ. Κ.
|